Aurora Shpataj
Transporti urban është kthyer në një problem shqetësues për qindra qytetarë që detyrohen të udhëtojnë cdo ditë në to. Në urbanë nuk respektohet distanca fizike por edhe masat e higjenës, cka ka sjellë panik por edhe ankth tek shumë qytetarë që rrezikojnë cdo ditë të infektohen. Epidemiologu Alimehmeti ka kërkuar respektimin dhe monitorimin e zbatimit të protokollit, pasi trassporti urban mund të jetë një vektori infektimi në Shqipëri ku numri I rasteve është në rritje.
Mosrespektimi i protokollit të vendosur nga ISHP-ja, ka sjellë mbipopullim të urbanëve, mungesa të distancës, dhe jo rrallë ,mosmbajtja të maskës. Qytetarët ankohen se këto masa mbrojtëse për shëndetin e tyre nuk respektohen e as nuk monitorohen nga institucionet përkatëse.
Autobuzi Vorë-Qendër,foto:Aurora Shpataj
Por çfarë thotë OBSH-ja për transportin publik?
Organizata Botërore e Shëndetësisë thekson se lëvizja në transportin publik përgjatë Covid-19 duhet të jetë e kontrolluar dhe të shmangen orët e pikut.OBSH kërkon për aq sa është e mundur, të mbahet një distancë prej të paktën 1 metër nga udhëtarët e tjerë kur blihen biletat.
Përfaqësuesi për mediat në Organizatën Botërore të Shëndetësisë në Shqipëri, Thanas Goga shprehet se ka rëndësi zbatimi I protokollit të institucioneve përgjegjëse dhe ruajtja e distancës fizike deri në 1 metër.
“Kjo përfshin një paketë masash për parandalimin e përhapjes së sëmundjes, duke nisur nga higjena personale, atë të duarve, etiketën e frymëmarrjes, ruajtjen e distancës fizike prej të paktën një metri nga të tjerët, dhe përdorimin e maskës, në përputhje me kërkesat e rekomanduara nga Autoritetet Kombëtare të Shëndetit dhe Transportit” – shprehet për Faktojen Thanas Goga.
Po sa ndodh kjo sipas qytetarëve në transportin publik shqiptar?
“Ato mirë e kanë, po ça ti bësh këtij vendi që nuk mbush?!!!”- shprehet një pensionist që shpesh herë largohet që të mbajë distancën 1.5 metra.
“Lëre distancën, lëri edhe dezinfektuesit, po urbanet janë si makina të 87’, pa asnjë lloj kushti për t’u quajtur autobuzë të transportit publik. Mua më merret fryma sa herë hyj, po skam ça të bëj, se më duhet që të shkoj në punë”- tregon një zonjë rreth të 50-ve që çdo 2 minuta dezinfekton duart nga frika.
Epidemiologu Ilir Alihmehmeti pohon se transporti publik mbetet problematik në Shqipëri.
“Mbetet problematik për arsye se ka të gjitha karakteristikat që janë risk për këtë sëmundje, që do të thotë ambient i vogël, i mbyllur, i paajrosur mirë me numër të madh njerëzish pa distancim mes njëri-tjetrit dhe për një kohë relativisht të gjatë. Mjafton të mendojmë që sa kohë i duhet secilit prej nesh të bëjë 2-3 stacione brenda në Tiranë. Mjafton të parkohemi para një rruge e të shikojmë autobuzat të cilët na kalojnë e vëme re që janë të mbushur tejkapacitetit të rekomanduar. Përmes xhamave mund ta shikojmë këtë fare mirë që nuk kemi ruajtje distance.”-thekson për Faktojen epidemiologu Ilir Alimehmeti.
Epidemiologu Alimehmeti ngren dhe një problematikë tjetër që shpesh herë qytetarët mbajnë maskat gabim.
“Është një përqindje goxha e lartë njerzish që e përdorin maska jo të përshtatshme, pra jomjekësore dhe të pavëna siç duhet që domethënë hunda jashtë, mbajtja poshtë mjekrës, në dorë vetëm për të mos marrë gjobë e jo për arsye shëndetësore.”-përfundon ai.
Epidemiologu shprehet që transporti publik mund të jetë një vektor transmetimi:
Pra patjetër ka ndërhyrje në atë që quhet koeficienti “R” dhe mos të harrojmë që transporti publik filloi më 6 qershor i hapur, që u lejua dhe direkt, javën e dytë dhe të trtetë të qershorit filluan rritjet e rasteve të larta. Patjetër, nuk është vetëm efekti i transportit publik por ai është një kontribues.
Ndërkohë ai shton se zgjidhja është që të monitorohet zbatueshmëria e masave dhe që kompanitë të mbajnë përgjegjësi:
“E para, për sa i përket pjesës çfarë mund të bëhet për shembull, e para mund të rishihen çështjet e përgjegjësisë; pra edhe kompanitë të kenë përgjegjësinë e tyre në këtë element, pra nuk janë thjesht marrëset e përfitimit dhe ofrueset e shërbimit, por kanë edhe një përgjegjësi publike, njësoj siç e ka edhe një restorant për shembull në qoftë se brenda tij organizohet diçka jashtë masave të përcaktuara. Ka edhe gjëra të thjeshtëa të cilat mund të ishin menduar, propozuar dhe mund të jenë dhe oportunitete. Për shembull, mund të themi boll pranisë së faturinos në autobuza, mundet që biletat të shiten nëpër kioska siç bëhet nëpër çdo shtet tjetër të botës, e brenda nëpër autobuza të kesh makineri që kontrollojnë biletat”.
Faktoje më parë ka bërë disa artikuj ku ka konstatuar që protokolli i vendosur nga ISHP nuk respektohet.
