Pretendimi: Hakerat rusë kanë hyrë në serverin e forcave të armatosura ukrainase dhe kanë zbuluar aty se Ukraina ka humbur 1.7 milionë ushtarë

Verdikti: E paprovuar

————————————————

Në rrjete sociale, përfshi ato shqipfolëse, po qarkullon lajmi se hakerë rusë hynë në bazën e të dhënave të Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura ukrainase dhe morën informacion në lidhje me 1.7 milionë ushtarë ukrainas të vdekur dhe të zhdukur nga viti 2022 deri në 2025.

Versioni më i hershëm i pretendimit erdhi nga Mash, një kanal i njohur rus në Telegram që u identifikua nga raporti i BE për kërcënimin e dezinformimit të vitit 2025 si “i lidhur me shtetin”, që do të thotë se vepron “nën mbikëqyrjen e shtetit pa zbuluar publikisht lidhjen mes tyre.”

Mesazhi përdori formulimin zyrtar të Kremlinit për konfliktin, duke iu referuar si një “operacion ushtarak special” në vend të “luftës” ose “pushtimit.”

Llogaritë pro-ruse që më parë ishin raportuar si përhapëse të informacionit të rremë gjithashtu e qarkulluan këtë pretendim. Rrjeti i faqeve të internetit pro-Kremlinit Pravda, i njohur për përhapjen e keqinformimit, gjithashtu e përforcoi thashethemin. Së fundmi, mediat shtetërore ruse, disa prej të cilave janë të bllokuara në Bashkimin Evropian, të tilla si RT (më parë Russia Today), Gazeta.ru dhe RIA Novosti, gjithashtu e përhapën thashethemin, me këtë të fundit që pretendonte se kishte marrë konfirmim direkt nga grupi i hakerëve.

Killnet, i përmendur në postim, është një grup hakerash pro-rus që u shfaq rreth marsit 2022 dhe është më i njohur për nisjen e fushatave të sulmeve që shënjestronin infrastrukturën kritike në vendet që perceptohen se mbështesin Ukrainën. Agjencitë e sigurisë kibernetike, përfshirë Agjencinë e Sigurisë Kibernetike dhe Infrastrukturës së SHBA, kanë lëshuar vazhdimisht paralajmërime për Killnet.

Ne nuk gjetëm asnjë informacion të besueshëm në lidhje me grupin Palach Pro të përmendur në postim. Një kërkim në Google nuk nxori asnjë raport të aktivitetit të tyre para 20 gushtit 2025, kur filloi të qarkullonte pretendimi për viktimat ukrainase.

Qendra për Luftën ndaj Dezinformimit, pjesë e Këshillit Kombëtar të Sigurisë dhe Mbrojtjes së Ukrainës, e kundërshtoi lajmin në Telegram dhe Facebook, duke shkruar: “Në fakt, është një mashtrim absolutisht absurd, sepse Ukraina nuk ka pasur kurrë një ushtri të rregullt prej 1.7 milion njerëzish gjatë viteve të pavarësisë.”

Ajo argumentoi se forcat e armatosura të Ukrainës numërojnë më pak se 900 mijë dhe se 1.7 milion ushtarë të vdekur ose të zhdukur do të tejkalonin tërë madhësinë e forcës. “Qëllimi i këtij mashtrimi është të demoralizojë ukrainasit, të bindë botën për ‘shterimin dhe joefikasitetin e Forcave të Armatosura të Ukrainës’ dhe të dobësojë mbështetjen e saj ndërkombëtare,” përfundoi postimi i Qendrës.

Qendra Ukrainase për Komunikime Strategjike dhe Siguri Informacioni gjithashtu e kundërshtoi pretendimin, duke shkruar “është një trillim që synon demoralizimin e ukrainasve,” duke theksuar “propaganda ruse përhap këtë lajm të rremë” edhe pse “nuk ofrohen prova.”

“Lajmi i rremë bazohet në modelin e zakonshëm: një figurë e sajuar mbështetet me dokumente të rastësishme për të krijuar ‘iluzionin e së vërtetës,” shkruhej në postim.

Petro Andryushchenko, kreu i Qendrës për Studimin e Pushtimit, komentoi në Telegram se Ukraina është “në epiqendrën e një sulmi të ri të madh informativ nga rusët.” Ai vuri më tej në dukje se ndërsa pretendimi është “thjesht i rremë, sepse thjesht nuk kishim aq shumë njerëz në ushtri,” ka “ndoshta disa dokumente të tjera të vërteta” që grupi i hakerëve i ka marrë dhe “këto dokumente do të përdoren për të legjitimuar gënjeshtrën.”

Në raportimet e luftës, termi “viktima” nuk nënkupton vetëm vdekjet, pasi përfshin ushtarët që janë vrarë, plagosur, zhdukur ose kapur rob. Ukraina nuk publikon shifra zyrtare të viktimave dhe vlerësimet e besueshme të pavarura janë të kufizuara. Megjithatë, vlerësimet e disponueshme i vendosin humbjet ukrainase shumë më poshtë se 1.7 milion të pretenduara në sulmin e dyshuar kibernetik.

“Që kur Federata Ruse nisi pushtimin e saj të plotë të Ukrainës, HRMMU ka dokumentuar vdekjen e të paktën 13,883 civilëve, përfshirë 726 fëmijë, dhe 35,548 të plagosurve, përfshirë 2,234 fëmijë,” deklaroi një njoftim për shtyp i Zyrës së Komisionerit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut më 13 gusht 2025.

Në shkurt 2025, Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy tha në një intervistë për NBC News se 46 mijë ushtarë ukrainas ishin vrarë dhe më shumë se 390 mijë ishin plagosur që nga fillimi i luftës. Një raport i qershorit 2025 nga Qendra për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare vlerësoi midis 60 mijë dhe 100 mijë ushtarë ukrainas të vrarë, me një total prej 400 mijë viktimash, dhe deri në 250 mijë ushtarë rusë të vrarë si pjesë e 950 mijë viktimave totale ruse.