Pretendimi: Europa lëshon raketën e parë orbitale, e cila ka shpërthyer 30 sekonda pas ngritjes
Verdikti: Mungon konteksti
———————————————————–
Në fund të marsit 2025, një numër mediash dhe portalesh shqipfolëse raportuan: “Evropa lëshon raketën e parë orbitale, “Spectrum” qëndron vetëm 30 sekonda në ajër!”
Artikujt i referohen në brendinë e tyre raketës së quajtur “Spectrum”, e cila u ngrit më 30 mars 2025 nga një port hapësinor në Norvegji për t’u rrëzuar pak sekonda më vonë në Detin e Norvegjisë.
Në brendinë e tyre, artikujt specifikojnë se Spectrum ishte “raketa e parë orbitale e lëshuar nga Europa.”
Kjo është e vërtetë. Më saktë, ngritja e Spectrum ishte hera e parë që një raketë e aftë për të arritur në orbitë u lëshua nga territori i Europës kontinentale, pa llogaritur Rusinë.
Megjithatë, Spectrum, e cila ishte prodhuar nga kompania start-up gjermane Isar Aerospace, nuk është raketa e parë orbitale e Europës.
Agjencia Europiane e Hapësirës (ESA) e cila përbëhet nga 23 vende anëtare, ka lëshuar tashmë raketa në orbitë, njësoj me kompani si ArianeGroup, e drejtuar nga francezë.
Megjithatë këto fluturime janë nisur nga jashtë Europës, kryesisht nga portet hapësinor në Amerikat.
Në fakt, Franca ka qenë shteti i tretë, pas rivalëve të Luftës së Ftohtë Bashkimi Sovjetik dhe ShBA, respektivisht, që ka lëshuar një raketë orbitale më 26 nëntor 1965 nga një port hapësinor në Algjeri.
Lëshimi i parë i raketës franceze Diamant A në 1965
Ndërkohë, Agjencia Europiane e Hapësirës ka lëshuar raketën e saj të parë orbitale, Ariane 1, më 24 dhjetor 1979 nga një port hapësinor në Guinenë Franceze.
Lëshimi i raketës së parë së Agjencisë Europiane të Hapësirës, Ariane 1, në 1979
