Pretendimi: Videoja tregon balenat e bardha që kanë dalë në breg pas cunamit në Rusi të datës 29 Korrik 2025
Përfundimi: Jashtë konteksti
Një video e publikuar në rrjete sociale që tregon katër balena të bardha (beluga) të bllokuara në breg të detit, ndërsa dy persona përpiqen t’i ndihmojnë duke i lagur me ujë, është shpërndarë në 31 korrik me përshkrimin: “Balenat dalin në breg në Japoni pas tërmetit të fuqishëm në Rusi që shkaktoi cunami…”
Pretendimi ngjall besueshmëri – veçanërisht pasi më 29 korrik 2025, Rusia u godit vërtet nga një tërmet i fuqishëm i ndjekur nga një cunami që arriti valë deri në 3-4 metra. Por videoja që po shpërndahet nuk ka asnjë lidhje me këtë ngjarje.
Faktoje bëri një kërkimme motorin e kërkimit Google lens mbi pamjet e videos, dhe gjeti se ato janë publikuar për herë të parë më gusht 2023, pra thuajse dy vite përpara se tërmeti të ndodhte. Një version më i gjatë i videos është ngarkuar në YouTube më 16 gusht 2023, dhe është shpërndarë nga disa media ndërkombëtare dhe portale lokale ruse.
Kërkimi me fjalë kyçe çoi në raportimin e medias Newsweek, që konfirmon se pamjet janë regjistruar në Lindjen e Largët të Rusisë, pranë grykëderdhjes së lumit Tigil, ku pesë balena të bardha – katër të rritura dhe një këlysh – mbetën të bllokuara në breg. Ato u shpëtuan nga peshkatarë lokalë që i mbajtën të lagura dhe i ushqyen me peshk deri sa u kthye vala.
Rusia u godit nga një tërmet i fortë më 29 korrik, me epiqendër në afërsi të rajonit të Kamçatkas. Autoritetet njoftuan për një cunami me valë deri në 4 metra, që preku disa zona të bregdetit Paqësor. Disa banorë u evakuuan, dhe dëmet materiale janë ende në vlerësim. Deri tani nuk ka raportime zyrtare që lidhin ndonjë fenomen të ngjashëm me baticat ose sjelljen e balenave në ato zona.
Videoja që shfaq balenat beluga në breg është autentike, por nuk ka asnjë lidhje me tërmetin dhe cunamin e korrikut 2025. Ajo i përket një ngjarjeje të vitit 2023 dhe është ripërdorur në kontekst të gabuar.
