Pretendimi: Kjo video tregon raportime lajmesh autentike mbi kriminelë që po përdorin shiringa për të injektuar gjak të infektuar me HIV në letrat higjienike në supermarkete dhe tualete publike.
Verdikti: E pavërtetë
——————————————————
Një thashethem që po qarkullon në rrjete sociale në formën e raportimeve të pretenduara lajmesh pretendon se kriminelët po përdornin shiringa për të injektuar gjak të infektuar me HIV në topa letre higjienike në supermarkete dhe tualete publike.
Video mban mbishkrimin: “Një formë e re terrori po përhapet në heshtje nëpër supermarkete dhe tualete publike.” Audio me zë të gjeneruar nga inteligjenca artificiale i udhëzon përdoruesit të ndajnë klipet në rrjetet e tyre sociale, duke thënë: “Nëse nuk e ndani, do të jeni bashkëpunëtorë në viktimën e radhës. Mosveprimi juaj do të lejojë që ky terror të vazhdojë. Veproni tani ose pendohuni përgjithmonë.”
Megjithatë, kërkimet në rrjet nuk gjetën asnjë media që raportonte për kriminelë që përdorin shiringa për të injektuar gjak të infektuar me HIV në letër higjienike. Kërkime të ngjashme gjithashtu nuk gjetën asnjë media lajmesh që të botonte informacione të ngjashme me postimin e mësipërm. Mediat do ta kishin raportuar gjerësisht këtë thashethem nëse do të ishte i vërtetë, për shkak të interesit të konsumatorëve dhe natyrës së tij alarmante.
Duket se ky thashethem ka lindur si një nga shumë pretendime tërësisht të sajuara, të nxitura kryesisht nga videot e postuara në rrjete sociale që paraqesin një përzierje pamjesh të rreme dhe audio joautentike. Një ose më shumë përdorues krijuan pamjet, rrëfimin me zë dhe ndoshta skenarin me mjete të inteligjencës artificiale (IA).
Një nga treguesit se videot janë produkte të inteligjencës artificiale është këndi i lartë i pamjeve që pretendohet se tregojnë tualete publike, gjë që sugjeron se pamjet vijnë nga kamerat e sigurisë, të cilat nuk vendosen zakonisht në tualete të vërteta për shkak të standardeve të privatësisë.
Gjithashtu, të paktën një pamje e paketimit të letrës higjienike shfaqte tekst të palexueshëm, ndërsa një pamje tjetër në fillim të njërës prej videove tregonte një burrë të veshur me një bluzë me kapuç me një hundë të pazakontë. Teksti i palexueshëm dhe tiparet me pamje të deformuara mund të jenë shenja të imazheve dhe videove të gjeneruara nga inteligjenca artificiale.
Videot paraqisnin pamje të oficerëve të policisë që bllokonin tualetet publike dhe një pacient në një shtrat spitali, si dhe anëtarë të supozuar të shtypit që dëgjonin një zyrtar publik duke folur nga një foltore. Megjithatë, Faktoje nuk gjeti raporte të besueshme të publikuara për ndonjë krim të tillë me letër higjienike të infektuar me HIV.
Sa i përket mundësisë së përhapjes së HIV nëpërmjet letrës higjienike, sipas organizatës bamirëse për HIV dhe shëndetin seksual, Terrence Higgins Trust, kjo është krejtësisht e pavërtetë.
“Askush nuk është infektuar ndonjëherë me HIV ose hepatit nga letra higjienike. Kjo ndodh sepse HIV nuk mbijeton gjatë jashtë trupit. Pasi HIV ekspozohet ndaj ajrit, ai dobësohet shpejt dhe transmetimi ndodh vetëm kur kalon nga trupi i një personi në një tjetër,” tha drejtoresha mjekësore Kate Nambiar.
Ekzistojnë vetëm tre mënyra se si mund të transmetohet HIV: seksualisht, nga nëna tek fëmija ose nëpërmjet transfuzionit të gjakut. Rreziku i transmetimit me anë të gjakut përfshin “gjilpëra ose shiringa të kontaminuara nga gjaku i një personi që mbart virusin” ose “pajisje të pasterilizuara ose të sterilizuara dobët.”
Healthline gjithashtu raportoi më parë për pretendimin se njerëzit mund ta transmetojnë HIV nëpërmjet gjakut ose urinës në një kapak tualeti dhe e quajti atë një “mit.”
